Korzystając z nadarzającej się okazji, jaką są kolejne korzystne rozstrzygnięcia sądów administracyjnych, wydanych w sprawach naszych Klientów, wracam do tematu odszkodowań za nieruchomości przejęte pod drogi publiczne. Mowa będzie jednak nie o nieruchomościach przejętych na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację
Pytanie: Na mój wniosek został dokonany podział nieruchomości, następnie przyjęty do zasobu geodezyjnego i kartograficznego starostwa powiatowego, skutkiem czego grunt został przejęty pod drogę powiatową. Od dłuższego czasu staram się wyegzekwować odszkodowanie z tego tytułu na przemian od Starostwa i Agencji Nieruchomości Rolnych, jednak bezskutecznie. Która instytucja jest zobowiązana do jego wypłaty?Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika jednoznacznie, w jaki sposób doszło do podziału nieruchomości i przeznaczenia gruntu pod drogę. Niezależnie od tego można wskazać, że w sprawie zastosowanie znajdą przepisy Ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (DzU z 2010 r., nr 102, poz. 651 tj.). W przypadku − gdy do wydzielenia działki pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe − z nieruchomości doszło na wniosek właściciela, działka te przechodzi z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja, zatwierdzająca projekt podziału, stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne, za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Nowy właściciel danej działki, a więc w tym przypadku powiat, zobowiązany jest do zapłaty odszkodowania za przejętą nieruchomość. Z żądaniem ustalenia odszkodowania należy wystąpić do właściwego starosty, który po przeprowadzeniu rozprawy administracyjnej i rozpatrzeniu zasadności wniosku wydaje decyzję ustalającą odszkodowanie bądź odmawiającą jego ustalenia. Ostateczna decyzja, ustalająca wysokość odszkodowania podlega wykonaniu w drodze egzekucji. Podobnie sytuacja wygląda, gdy dana działka przejmowana jest pod drogę w drodze wywłaszczenia. W tym przypadku wysokość odszkodowania ustalana jest jednak w treści decyzji wywłaszczeniowej, która również, gdy stanie się ostateczna, stanowi tytuł egzekucyjny. Wniosek o odszkodowanie za działki gruntu przejęte pod drogi publiczne w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek jej właściciela lub użytkownika wieczystego Zobacz: Pobierz: Wniosek o przeprowadzenie gleboznawczej klasyfikacji gruntów KARTA USŁUGI NR PGN-17 Wypłata odszkodowania za nieruchomości przejęte pod drogi publiczne gminne, ustalonego w decyzji administracyjnej Urząd Miasta Sulejówek ul. Dworcowa 55 05-070 Sulejówek tel. /22/76-06-201 urzad@ Miejsce składania dokumentów: Biuro Obsługi Klienta ul. Dworcowa 55 (pok. nr 1- parter) poniedziałek: - wtorek-czwartek: - piątek: - Miejsce załatwienia sprawy i odbioru dokumentów: Referat Planowania Przestrzennego i Gospodarki Nieruchomościami ul. Reymonta 43 (wejście od ul. Gdańskiej), , tel. (22) 76 06 245 Wymagane dokumenty: Oświadczenie o sposobie wypłaty odszkodowania (jeśli odszkodowanie zostało ustalone w decyzji administracyjnej, a zobowiązanym do wypłaty jest Burmistrz Miasta Sulejówek). Dodatkowe informacje: Odszkodowanie wpłaca się do depozytu sądowego, jeżeli: 1) osoba uprawniona odmawia jego przyjęcia albo wypłata odszkodowania natrafia na trudne do przezwyciężenia przeszkody lub 2) odszkodowanie za wywłaszczenie dotyczy nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Opłaty: Brak - Czas załatwienia sprawy: Wypłata odszkodowania ustalonego w decyzji administracyjnej następuje w terminie 14 dni, licząc od dnia kiedy decyzja stała się ostateczna. Tryb odwoławczy: Brak Podstawa prawna: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( 2018 poz. 2204); Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz. U. 2018 poz. 1474); Formularze do pobrania Oświadczenie o sposobie wypłaty odszkodowania Opracował: Tomasz Szmydki Data: 2018-12-12 Sprawdził: Kierownik Referatu Anna Bączyk Data: Zatwierdził: Burmistrz Miasta Arkadiusz Śliwa Data: drukuj ()autor: Ref. Planowania Przestrzennego i Gospodarki Nieruchomościami, data: 2019-01-15 Dla ustalenia sytuacji, w których przysługuje odszkodowanie za działki gruntu wydzielone pod drogi, należy również odwołać się do art. 1 Pierwszego Protokołu do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, który wyznacza granice ingerencji państw w prawo własności (Dz. U. nr 36 poz.175), co na etapie Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 lutego 2016 r., I OSK 1137/14. Wójt gminy działając na wniosek właściciela nieruchomości wydał 7 marca 2012 r. decyzję, którą zatwierdził projekt jej podziału. W jego wyniku powstała działka wydzielona pod poszerzenie drogi wojewódzkiej. zwrócił się 22 marca 2012 r. do urzędu marszałkowskiego województwa o niezwłoczne wyznaczenie terminu spotkania celem uzgodnienia wysokości odszkodowania, na co zarząd województwa pismem z 4 kwietnia 2012 r. wyjaśnił, iż wnioski o wypłatę odszkodowania rozpoznawane są w kolejności wpływu, zaś sprawa ma nr 173. Pismem z 22 kwietnia 2012 r. ponownie zwrócił się o niezwłoczne powiadomienie o terminie uzgodnień w sprawie ustalenia odszkodowania, zaś organ, pismem z 10 maja 2012 r., powiadomił, że wnioski rozpoznawane są chronologicznie. Starosta, działając na wniosek z 12 czerwca 2012 r., wydał w listopadzie 2012 r. decyzję, którą ustalił na rzecz odszkodowanie zł za działkę pod drogę przejętą przez województwo, zobowiązując je do jego zapłaty. Od decyzji odwołanie wniósł marszałek województwa. Wojewoda utrzymał decyzję w mocy wskazując, że próby podejmowane przez nawiązania negocjacji z zarządem województwa zakończyły się negatywnie. Zarząd nie podjął bowiem rokowań na wezwanie a zatem nie doszło do uzgodnienia, o jakim mowa w art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami ( Odpowiednio udokumentowane fakty podejmowanych prób nawiązania takich uzgodnień oraz brak porozumienia, pomimo czynionych starań, należało uznać za materiał zastępujący protokół z uzgodnień. Stwarzało to możliwość złożenia wniosku o odszkodowanie do starosty jako organu właściwego. Skargę na decyzję wniosło województwo. Oddalając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał że przejście do etapu administracyjnego w przedmiocie ustalenia odszkodowania, zainicjowane wnioskiem A. K., było w okolicznościach sprawy uzasadnione. Uznanie bowiem przez organ, iż negocjacje będą prowadzone w kolejności wpływu wniosku przy założeniu, iż rozpoznaje on rocznie ok. 30 wniosków, daje okres oczekiwania wynoszący prawie 6 lat, a to oznaczało de facto brak możliwości uzgodnienia wysokości odszkodowania drogą negocjacji. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do pozbawienia właściciela prawa żądania ustalenia i wypłaty odszkodowania na drodze administracyjnoprawnej za nieruchomość przejętą pod drogę publiczną w jakimkolwiek rozsądnym terminie. Organ nie wywiązał się z nałożonych na niego obowiązków, przez co należało rozumieć także wskazanie nierealnego terminu przystąpienia do rokowań, co można utożsamić z brakiem uzgodnienia, o jakim mowa w art. 98 ust. 3 Taka sytuacja stwarzała możliwość złożenia wniosku o odszkodowanie do starosty jako organu właściwego w sprawie. Starosta zasadnie ustalił wysokość odszkodowania według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu wydania decyzji o podziale oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Skargę kasacyjną od wyroku wniosło województwo, jednak Naczelny Sąd Administracyjny skargę oddalił. Zdaniem eksperta Anna Główka, radca prawny w warszawskim biurze Rödl & Partner Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne (gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe) lub ich poszerzenie z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne (art. 98 ust. 1 Za wydzielone w taki sposób działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między byłym właścicielem a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (art. 98 ust. 3 Odszkodowanie ustala wówczas w drodze decyzji starosta (art. 129 ust. 1 Art. 98 ust. 3 przewiduje dwojaki tryb ustalenia odszkodowania na rzecz właściciela nieruchomości, wydzielonej w wyniku podziału pod drogi publiczne: - uzgodnienie między właścicielem a właściwym organem reprezentującym podmiot publiczny, na rzecz którego przeszła własność nieruchomości wydzielonej pod drogę publiczną, - ustalenie odszkodowania decyzją administracyjną, wydaną na wniosek właściciela przez organ właściwy w sprawie ustalenia odszkodowania (starostę). Tryby te następują po sobie w tym znaczeniu, iż jeżeli nie dojdzie do uzgodnienia wysokości odszkodowania drogą rokowań, tj. w trybie cywilnoprawnym, wówczas właściciel ma prawo wystąpić z wnioskiem o wszczęcie w sprawie postępowania administracyjnego. Ten drugi tryb (administracyjnoprawny) może być zatem wdrożony, jeżeli nie dojdzie do uzgodnień. Przepisy nie regulują ani trybu prowadzenia uzgodnień, czasu ich trwania, ani formy ich zakończenia. W uzgodnieniach chodzi w istocie o wypracowywanie przez strony, w drodze negocjacji, warunków, na jakich gotowe są zawrzeć umowę w sprawie wysokości odszkodowania. Uzgodnienia te mogą zakończyć się wynikiem pozytywnym i wtedy nie ma powodu wszczynania postępowania administracyjnego lub negatywnym – nie dojdzie do porozumienia. Sytuacja, gdy nie dojdzie do uzgodnienia, jest okolicznością faktyczną i jako taka musi być badana każdorazowo w warunkach indywidualnej sprawy. Nie budzi jednak wątpliwości, że jeżeli na wniosek o uzgodnienie odszkodowania organ nie reaguje w rozsądnym czasie, to tym samym ziszcza się przesłanka nie dojścia do uzgodnienia (postanowienie NSA z 17 września 2014 r., I OSK 2102/14). NSA podkreślił w komentowanej sprawie, że przejęcie działki gruntu wydzielonej pod drogi publiczne na rzecz podmiotu publicznego skutkuje w istocie wywłaszczeniem nieruchomości. Musi się ono odbyć za słusznym odszkodowaniem. Jest to konstytucyjna zasada. Odszkodowanie jest natomiast słuszne nie tylko wtedy, gdy odpowiada wartości rynkowej, ale także gdy ustalone jest w rozsądnym terminie. Opieszałość organu nie zasługuje zatem na ochronę prawną. Poza tym również w jego interesie jest podjęcie negocjacji, które dają szansę wypracowania zgodnego stanowiska co do wysokości odszkodowania, zamiast ustalenia go decyzją starosty. Wniosek o odszkodowanie za działki gruntu przejęte pod drogi publiczne w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek jej właściciela lub użytkownika wieczystego. Pobierz teraz. Przeznaczenie wniosku:odszkodowanie za nieruchomosci wydzelone pod drogi publiczne w trybie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomoŚciami . odszkodowanie za dziaŁki gruntu geodezyjnie wydzielone pod drogi publiczne z nieruchomoŚci objĘtej na wniosek wŁaŚciciela podziaŁem lub scaleniem ustalane w przypadku nieuzgodnienia wysokoŚci odszkodowania w drodze negocjacji z wŁaŚciwym organem
Zgodnie z art. 98 ust. 1 u.g.n.: „Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja. 368 205 216 340 253 220 83 393